Soms gebeurt het wel eens: je ziet een kunstwerk en je bent meteen in de ban. Nog voordat je je realiseert wat je ziet, is het al binnen. In de volle omvang van zijn betekenis, compleet met alle details. Alles wat je er vervolgens bij bedenkt blijkt te kloppen. Het is slechts de taal die je achteraf toevoegt om vast te leggen wat het oog al had opgemerkt.
Alleen goede kunst kan dat.
Zoals Concordia, Concordia, de nieuwe installatie van Thomas Hirschhorn. Mijn vriend Frie stuurde me er foto’s van die hij in de Gladstone Gallery in New York maakte. Wat een werk! Dat het meteen binnen komt heeft natuurlijk alles te maken met de foto’s die we al kennen. Het dramatische en absurde beeld van het cruiseschip dat op zijn zij tegen de kust aanligt. En vooral ook de foto’s van het ondergedompelde interieur: vlak daarvoor nog een feestelijk visioen van levenslust, in een klap omgevormd tot een macabere spiegel van loze illusies.
Hirschhorn bouwde het helemaal na, in heel zijn omvang en veelheid, in alles wat het zo über maakt, maar dan wel met zijn eigen handen uitgevoerd in zijn eigen materiaal. En juist dat maakt het zo sterk. Al die aandacht, al die inspanning om iets te herhalen dat er al was. Het enorme formaat, de hele Aufwand die je overtuigt van de noodzaak dat dit moest gebeuren. Typisch Hirschhorn die daarmee het beeld losweekt uit de werkelijkheid en optilt tot kunst. Wat er voor de Italiaanse kust gebeurde wordt een eigentijdse mythe. Een indringende en tijdloze bespiegeling van ons bestaan gevangen in het beeld van een gekantelde wereld overspoeld door een vloedgolf van nutteloosheid.
Eendracht, Eendracht!