Dit is een foto van Willem Hassing, de grootvader van Stella. Een heel lieve man begrijp ik uit de verhalen. Iemand die altijd voor iedereen klaar stond. Thuis was hij vooral in zijn moestuin te vinden. Zes dochters had-ie en één zoon, die hem allemaal op handen droegen. Echt oud is hij niet geworden. Opeens was hij dood. Weggezakt in zijn stoel.
De jaren na de oorlog waren zijn glorietijd. De kolenmijnen draaiden op volle toeren en als een van de voormannen van de Katholieke Mijnwerkersbond was hij overal bij betrokken. Een zachtmoedige man die je eigenlijk maar met één ding kwaad kon krijgen: de radio of de televisie aanzetten als de VARA uitzond. Zijn kinderen en kleinkinderen keken wel uit. Als gelovig katholiek wakend over het heil van zijn naasten, volgde hij strikt de regels die hem van hogerhand werden opgelegd. En die waren met betrekking tot de activiteiten van socialisten voor geen misverstand vatbaar.
In de nalatenschap van Stella’s moeder vonden we het boekje van opa’s lidmaatschap van de vakbond. Als bijlage stond op de laatste pagina’s ervan de integrale tekst afgedrukt van het zogenaamde Mandement der Bisschoppen. Een ‘herderlijk’ schrijven dat via de preekstoel en de katholieke pers werd verspreid.
Leerzame kost. We schrijven 1954. Ik citeer letterlijk:

Als Bisschoppen en geestelijke herders moeten Wij trachten vooruit te zien en waakzaam te blijven voor het behoud van het godsdienstig leven van onze gelovigen, niet het minst van de Ons dierbare katholieke arbeiders. Wij blijven daarom van oordeel, dat het voor een katholiek ongeoorloofd is lid te zijn van socialistische bewegingen, of regelmatig socialistische vergaderingen bij te wonen, regelmatig de socialistische pers te lezen of regelmatig de V.A.R.A. te beluisteren. We handhaven de bepaling, dat de heilige Sacramenten moeten geweigerd worden – en, als hij zonder bekering sterft, ook de kerkelijke begrafenis – aan de katholiek, van wie bekend is, dat hij lid is van een socialistische vereniging, of dat hij, zonder lid te zijn, toch geregeld socialistische geschriften of bladen leest of socialistische vergaderingen bijwoont.

Er was geen ontsnappen aan. Bij opa zat de schrik er stevig in. Begrijp wel, ontzegging van de  sacramenten betekende dat de kans groot was dat je op het moment van de waarheid voor een gesloten hemelpoort kwam te staan. Je kunt het je niet meer voorstellen maar het was echt zo.