Art Update


Een kat als kunst

Warme chocola bij Caffè Florian. Geroezemoes in alle talen, het geritsel van verse kranten, de San Marco en een strijkorkestje als achtergrond. Ook in de achttiende eeuw al was Venetië de stad waar de internationale elite elkaar ontmoette en waar ze de mengeling van betovering, verfijning en vrijheid vond die je zo makkelijk met het bestaan doet verzoenen.

Of dit voor de toeristen van nu ook geldt is maar de vraag. Het orkestje bij Florian is inmiddels een karikatuur geworden en wie zich een weg moet banen tussen de horden die het gebied tussen Rialto en San Marco overspoelen wordt overvallen door acute vertwijfeling.

Maar toch, iets verder op, langs Riva degli Schiavone op weg naar de Giardini valt alles weer op z’n plaats. De wind en de zon, het uitzicht op het water, Biënnalebezoekers op de terrassen en de lichte opwinding van het vooruitzicht van nieuwe, nog onontgonnen kunst.

Nu, wachtend op het vliegtuig terug dringt zich de vraag op wat van al die indrukken is blijven hangen.

Niet de veelgeprezen film van Steve McQueen. De lange rijen wachtenden waren terecht, maar of de beelden beklijven? Ik denk het niet, daarvoor waren ze simpelweg te mooi, te verzorgd. Een beetje hetzelfde bezwaar als bij het werk van Fiona Tan.

Om echt iets teweeg te brengen moet kunst ook wringen en confronteren. Zoals bijvoorbeeld het werk van Liam Gillick in het Duitse paviljoen. Helemaal doorgronden doe ik het nog niet, maar misschien is dat nu juist de reden waarom je ermee bezig blijft, omdat er iets nieuws te veroveren valt, je een blik in een nog onbekende wereld wordt geboden.

Stel je voor: een volledig leeg, wit geschilderd paviljoen in de neoklassieke stijl van de jaren dertig. In de hoge ruimten oneindig lange rijen blankhouten keukenkasten en in de centrale hal, als enige bewoner, gezeten bovenop een kast, een kat. Een stem die de verder geheel lege ruimte vult, vertelt het verhaal van een kat in een keuken die bezoek krijgt van kinderen en die zolang als dit duurt kan spreken.

De drie elementen van Gillick’s installatie vormen een intrigerend geheel. Een beladen verleden – Duitsland in de jaren ’30 – en een nog oningevuld heden – de alledaagsheid van de keukenkastjes – worden tot één ruimte gemaakt. Dit is het domein van de kat die met zijn verhaal de verbeelding meevoert naar een imaginaire wereld vol nieuwe, onverwachte mogelijkheden.