Het is alweer een hele tijd gelden maar menigeen zal zich nog de ophef herinneren rondom het plasseks-affiche van Andres Serrano. We schrijven 1996, de Amerikaanse fotograaf exposeerde in het Groninger Museum en bij die gelegenheid verscheen een aantal van zijn werken, uitvergroot op affiches, overal in Nederland op abri’s en plakzuilen. Steen des aanstoots was met name de foto met de plasseks.

Sex sells. Toenmalig directeur Frans Haks stond erom bekend dat hij weinig middelen schuwde om zijn museum in de kijker te spelen en had in Serrano de ideale kunstenaar gevonden. History of sex heette de tentoonstelling en het feit alleen al dat een serieus museum als het Groninger zich aan een dergelijk onderwerp waagde maakte heel wat los.

Overigens, helemaal nieuw was dit fenomeen niet. In 1994 was in het Stedelijk in Amsterdam onder de titel Made in Heaven een overzicht te zien van het werk van Jeff Koons. Daar trokken vooral de seksueel expliciete foto’s en sculpturen de aandacht waarvoor de kunstenaar zelf model stond, samen met ‘La Cicciolina’, de Italiaanse pornoster met wie hij kort daarvoor in het huwelijk was getreden.

Seks en kunst zijn al eeuwen lang nauw met elkaar verweven. Maar net als voor de hierboven genoemde kunstenaars geldt ook voor de oude meesters dat hun werk zelden in dienst staat van het opwekken van lust. Erotiek mag dan wel het onderwerp zijn, het dient eerder als voertuig dan als bestemming.

Overigens, ook plasseks is iets van alle tijden. Omstreeks 1528 schilderde Lorenzo Lotto Venus en Cupido. Hoewel het werk allerlei vragen onbeantwoord laat is duidelijk dat het om een verheerlijking van de vrije seksualiteit gaat. We zien Cupido die met een welgemikte, door lauweren omkranste straal, zijn moeder Venus besprenkeld en daartoe door de laatste zelf wordt aangespoord.

Meer weten? In de ban van Eros is de titel van de presentatie waarmee ik het komende seizoen open. Op zondag 25 september om 14.00 uur in het auditorium van Museum De Pont.

De lezing is gratis, maar aanmelding is wel verplicht: klik hier!

Kunst en erotiek, In de ban van Eros, Museum De Pont, zo 25 sept 14.00 uur