De voorpubliciteit rond de tentoonstelling zal er zeker toe bijgedragen hebben en wellicht meer nog de uitgebreide aandacht die directeur Charles Esche kreeg toen hem afgelopen maandag in Brussel de Prinses Margriet Award werd uitgereikt, een van de belangrijkste Europese cultuurprijzen.

Hoe het ook zij, het publiek trotseerde de verleiding van een mooie lentedag om in grote getale aanwezig te zijn bij de opening van de tentoonstelling van Yael Bartana’s filmtrilogie and Europe will be stunned in het Van Abbemuseum.

Dat Charles Esche gefêteerd wordt is terecht. Het feit alleen al dat hij naar buiten treedt met uitgesproken en herkenbare opvattingen over de plaats en de rol van het museum, verdient alle lof. Dat zou wat mij betreft veel meer moeten gebeuren. In een interview afgelopen week in de Volkskrant zette hij zijn visie nog eens uiteen. Het museum als een publieke ruimte die uitnodigt tot reflectie op de tijd en de wereld. Een plek ook die gevrijwaard is van het utiliteitsdenken dat overal elders het debat in de greep houdt. En dan is er ook nog de kunst. In een wereld waar we steeds moeilijker grip op houden kunnen we niet meer zonder verbeeldingskracht, zonder de durf om buiten de bestaande modellen te treden. Kunst levert de voedingsstof voor een noodzakelijk nieuw denken, het museum is bij uitstek de plek waar deze verkrijgbaar is.

Yael Bartana’s …and Europe will be stunned laat zien hoe dit kan werken. Indrukwekkend, verwarrend en in zijn politieke dimensies ronduit shockerend. De foute middelen worden voor de goede zaak ingezet, slachtoffers worden daders. Hoe dan ook werk dat je niet onberoerd laat en dat tot nadenken dwingt. Ik wijdde er al een uitgebreidere beschouwing aan toen we het afgelopen zomer zagen op de Biënnale van Venetië: zie Yael Bartana. Het Van Abbe biedt nu dus de gelegenheid voor een nieuwe en ook uitgebreidere kennismaking. En misschien ook een nieuw oordeel?  Ik ben benieuwd naar alle mogelijke bevindingen.

 Yael Bartana, …and Europe will be stunned, Van Abbemuseum Eindhoven, tot 26 augustus