Zoals dat gaat met grote sterren: je maakt een tournee langs de grote internationale podia, om je wereldreis af te sluiten met een optreden in eigen land. Op Schiphol wacht je een hele stoet journalisten, het journaal besteedt er uitgebreid aandacht aan en overal in het land affiches met: Mik in het Stedelijk.
Had zomaar gekund. Aernout Mik is intussen wereldtop en zou alleen om die reden al heel wat meer aandacht verdienen. Dat dit in tegenstelling tot bijvoorbeeld Marlene Dumas nauwelijks het geval is, zal wel met zijn kunst te maken hebben. Aan video’s kleeft nu eenmaal het odium van moeilijke kunst, of althans moeilijk te consumeren. En eerlijk gezegd, dit blijft een lastig punt. Kunst kijken is toch vooral beelden op je laten inwerken die zich liefst zo rechtstreeks mogelijk aan je mededelen. Bij een video ligt dat bij voorbaat anders, zeker als deze, zoals in het geval van Aernout Mik, makkelijk een kwartier of een half uur duurt.
Laat je daardoor echter vooral niet afschrikken. Ik schreef al eerder over de tentoonstelling (zie Mik groots) en gaf daarbij aan dat je het werk eigenlijk moet zien als een vorm van sculptuur. Aernout Mik is als beeldhouwer opgeleid en dat is aan alles te zien. Alleen al de wijze waarop de video’s in de ruimte zijn geplaatst, bijna als objecten op zich. Vaak koud op de vloer gezet, zodanig dat de figuren die erin optreden met jou als toeschouwer in één ruimte zijn verenigd. Het ontbreken van geluid voert de zuiver fysieke, plastische ervaring nog verder op, je ziet alleen maar bewegingen en gebaren.

De sterkste werken blijven wat mij betreft de video’s waarin de kunstenaar gebruik maakt van documentaire beelden, zoals Raw Footage of ook zijn laatste werk dat voor het eerst in Amsterdam te zien is. Weer heel sterk. Opnamen van een bijeenkomst van een Pinkstergemeente in Brazilië. Je kent dat wel: spirituele empowerment middels collectieve catharsis. Gaande de bijeenkomst raakt iedereen in een trance. Je ziet steeds meer gebalde vuisten, losse stropdassen, mensen die gaan staan en elkaar vasthouden enz. Dat alles zonder geluid en – zoals vaak bij Mik – dubbel geprojecteerd. Vanuit twee oogpunten en een kleien faseverschuiving. Dit maakt dat de beelden zich los van een verhaal en los van de tijd aan jou tonen als fascinerende en bizarre uitvergrotingen van het bestaan.
Ook al heb je maar een uurtje; zeker doen!

Aernout Mik, Communitas, Stedelijk Museum Amsterdam, tot 25 augustus