Zaterdag a.s. ben ik te gast in het programma Cultuurcafé van L1-radio. Drie kwartier met presentator Frans Pollux in gesprek over kunst. Aanleiding is Out of Storage, de vorig weekend geopende tentoonstelling in de Timmerfabriek in Maastricht. Het monumentale gebouw biedt tot eind van het jaar onderdak aan de imposante collectie moderne en hedendaagse kunst van het Franse departement Nord-Pas de Calais. Zonder meer een must voor elke liefhebber.
Maar daar zal het niet alleen over gaan.
Gisteren kreeg ik van Frans een mailtje met een schot voor de boeg. Guus Beumer, de directeur van het Maastrichtse kunstcentrum Marres, is niet alleen de curator van Out of Storage maar ook van de Nederlandse inzending voor de Biënnale van dit jaar. Frans merkt op: “De kritiek op Beumers Biënnale was onder meer dat het Gesamtkunstwerk (het Nederlandse paviljoen) pas te begrijpen was met een begeleidend verhaal. Is dat niet kritiek die je op de hedendaagse kunst in het algemeen kunt hebben: het is vaak pas écht te doorgronden met een soort van kijkhandleiding, terwijl zo’n kijkhandleiding nu juist ontzettend not done is.”

Ik zou zijn stelling kunnen illustreren met wat ik zelf in Venetië ervoer. Ik stond met een groep voor, inderdaad, het Nederlands Paviljoen van Guus Beumer en had net, met de nodige inspanning, mijn publiek warm gemaakt voor een rondgang binnen. Opeens barstte er een luid geratel los. Wat bleek? Iets verderop, bij het Amerikaanse paviljoen was een performance begonnen van een atleet op een loopband die bovenop een op de kop liggende tank was gemonteerd. Op slag was ik mijn gehoor kwijt. Niet dat men wegliep, we zijn zelfs nog braaf naar binnen gegaan. Maar een ding was duidelijk. Dáár viel wat te beleven. Bij Guus Beumer leek het wel alsof dát nu juist was verboden.

Niet dat daar alles mee is gezegd. Ik denk dat bij alle kunst die de moeite waard is ook kennis en inspanning komt kijken. Het is als met alles in het leven, als je er niets voor hoeft te doen valt er ook weinig uit te halen.
Out of storage, De Timmerfabriek, Maastricht, t/m 18 december