Hoe simpel kan het zijn? En hoe overtuigend tegelijkertijd. Ga naar Galerie Fons Welters en raak in de ban van het werk van Paulien Oltheten.
Wat als eerste opvalt is het ontbreken van ieder spektakel. Je ziet niets anders dan losjes over de ruimte verspreide foto’s en video’s, klein van formaat en zonder enige nadruk gepresenteerd.
Eigenlijk zijn het niet meer dan waarnemingen. Kleine fotootjes die zo uit een doos met vakantiekiekjes hadden kunnen komen, op de muur gespelde fotokopieën of prints. Ook de video’s mogen geen naam hebben, althans technisch. Met een allereenvoudigst cameraatje in een lage resolutie opgenomen.
Compositie, kleur, licht? Ach ja, zoals het uitkwam, niet meer dan dat. Wat telt is dat het gezien is én vastgelegd. De rest lijkt onbelangrijk.
Maar om nou te zeggen dat de uitvoering er helemaal niet toe doet?

Paulien Oltheten, Crossing, 2012, 9 x 14 cm (2x)

Het fenomeen is bekend maar ik heb het zelden duidelijker gedemonstreerd gezien dan hier: iets kan ook nadrukkelijk dat zijn wat het niet is. Heel fascinerend om te zien hoe dit werkt. Hoe iets heel klein is en juist daardoor groot en indrukwekkend. Of terloops en toevallig maar des te meer ook streng en logisch.
Knap hoe Paulien Oltheten dit allemaal regisseert. De foto’s en de video’s lijken niets van je te willen, laten alle ruimte aan de verbeelding, maar zetten deze wel optimaal in werking. Jij maakt het verschil, in jouw ogen wordt het tot kunst. Neem de twee fotootjes hierboven. Twee keer hetzelfde kiekje met twee verschillende voorbijgangers. Meer heb je niet nodig.
Wat ook meespeelt is de wijze waarop vorm en inhoud samenkomen. Het feit dat de mensen op de foto net zo onnadrukkelijk en bescheiden zijn als de foto’s zelf. Ook bij hen doet zich het hierboven beschreven fenomeen voor. Ze willen niets van je, zijn zich nergens van bewust, jij bent degene die hun optreden betekenis geeft. Als kunst maar vooral ook als een even helder als subtiel gearticuleerd beeld van het bestaan.
In twee eerdere stukjes gaf ik al wat concretere beschrijvingen van het werk van de kunstenaar: Paulien Oltheten en Kiekje of kunst?

Paulien Oltheten, It’s my imagination, you know, Galerie Fons Welters, tot 27 oktober