Museum Voorlinden, Wassenaar

Museum Voorlinden is heel mooi. Niet voor niets scoorde het in menige bespreking vijf sterren. Zowel het gebouw als de collectie zijn een kostbare aanwinst voor het Nederlandse museumlandschap, de locatie is ronduit adembenemend.
Alle lof ook voor de Kelly-tentoonstelling. Een riant overzicht met werken uit alle fasen van het oeuvre, met meesterhand ingericht door Rudy Fuchs. Een feest om een aantal toppers van de onlangs overleden meester zó fraai gepresenteerd te zien. Kelly staat voor abstracte kunst van de zuiverste soort, monumentaal en bescheiden tegelijk, even streng als speels. Kunst die door menigeen naar de vuilnisbelt van de geschiedenis wordt verwezen, maar die hier met superieur gemak de tijd trotseert.
Precies de tentoonstelling waar een museum als dit voor lijkt bedoeld. Een kunsttempel waar alle hectiek is uitgebannen en de waan van de dag kansloos is. Een kijkdoos ook die voorziet in de perfectie fysieke condities: een aangename afwisseling van ruimten, louter witte wanden met deurloze doorgangen en een egale, gedempte verlichting van bovenaf.

Ellsworth Kelly, Series of Five Paintings, 1966

Wat voor Kelly geldt is ook van toepassing op enkele van de grote werken in de eigen collectie: de glassculpturen van Roni Horn zijn nergens mooier te zien dan hier, Open Ended van Serra is adembenemend, hetzelfde geldt voor de Skyspace van James Turrell.
En toch is juist die perfectie ook de makke: Museum Voorlinden is té mooi. Van de schitterende landschappelijke omlijsting tot aan de zwarte outfit van de suppoosten, alles klopt. Alles maakt dat het bij voorbaat onmogelijk is om iets niet mooi te vinden. En daar zit de crux: het echte leven is consequent buitengesloten. Alles is gericht op comfortabel genieten. Sterker nog: genieten is hier een gebod.

Ron Mueck, Couple under an Umbrella, 2013

Zou dat ook de reden zijn waarom, bij nadere beschouwing, de collectie als geheel een beetje vlak overkomt? Dat de werken zijn kaltgestellt door de omgeving waarin ze worden gepresenteerd? Ik vrees van wel.
Full Moon is de titel van de eerste collectie-presentatie. De al genoemde ruimtevullende werken zijn net als het zwembad van Leandro Erlich en het echtpaar op het strand van Ron Mueck duidelijk als publiekstrekkers bedoeld. Dat zijn zo te zien de blijvers. Daarnaast zijn er op zaal veel grote namen die met een enkel en vaak ook minder werk zijn vertegenwoordigd: Andy Warhol, Damien Hirst, Yves Klein. Vooral grootheden van de vorige generatie, sterren van nu zijn relatief mager vertegenwoordigd. Echt opwindend is het allemaal niet en ook de enkele jonge kunstenaars – Katja Mater en Esther Tielemans – kunnen het verschil niet maken.

Esther Tielemans, The Performance, 2011

Maar goed, interessanter is de vraag of het museum op termijn iets kan gaan betekenen. Of de kunst en ook het publiek er uiteindelijk echt iets aan zullen hebben. Een broedplaats voor jonge kunst zal het wel nooit worden, maar hopelijk wel meer dan het wellnesscentrum dat het nu toch vooral is. Voorlinden vist, samen met alle andere musea in één vijver: die van de well-to-do vijftig-plussers. Niets mis mee maar in een tijd van krappe budgetten wel een heel bepalend én beperkend beleidsgegeven. Speciaal voor deze doelgroep is in Wassenaar een kunsttempel gebouwd die alle andere in de schaduw stelt. Succes verzekerd. Voorlopig althans zeker.

Museum Voorlinden, Ellsworth Kelly, tot 8 januari